Quán Cà Phê Lính ở San Jose ? Quán cá phê " Bí Tất".. ngày nay ở Bàn Cờ
From: giao tran <
Thân kính chào quý vị, quý bạn và quý chiền hữu,
Người viết bài Quán cà
phê "Bí Tất"... ngày nay ở Bàn Cờ rất hay khi diễn đạt được những nét
độc đáo "rất Sài Gòn" của "ngày xửa ngày xưa".
Xin thành thật ngợi khen
văn tài của người viết (Du Uyên?)!
Đọc bài nầy tôi bỗng
cảm thấy từ đâu đó những hình ảnh mờ ảo của thời trai trẻ
với những kỹ niệm của "một thời chinh chiến đã qua" ùn ùn kéo tới.
Chạnh lòng nhớ đến những
ngày xa xưa đầy kỹ niệm đó tôi chợt nghĩ đến hoàn cảnh lưu vong
bất đắc dĩ của chúng tôi, những quân nhân QLVNCH "nữa đường gãy
gánh tang bồng" của chúng tôi.
Ở Sài Gòn có quán Cà Phê
Bí Tất thì ở thành phố San Jose, chúng tôi cũng có một khoảng không gian
đặc biệt dành riêng cho chúng tôi, những người lính may mắn sống còn sau
cuộc chiến.
Chúng tôi đã có một quán Cà Phê Lính.
Quán Cà Phê Lính của chúng tôi dĩ nhiên không thể nào giống như quán Cà Phê Bí Tất ở Bàn Cờ được.
Quán Cà Phê Lính của chúng tôi dĩ nhiên không thể nào giống như quán Cà Phê Bí Tất ở Bàn Cờ được.
Quán Cà Phê Lính không
có những cái siêu đất, không có những chiếc bí tất và nhứt là không có cô chủ
duyên dáng tiếp chuyện với đủ mọi đề tài để cho khách tìm lại "một thoáng
hương xưa".
Quán Cà Phê Lính chúng
tôi chỉ mở cửa chào đón anh em chiến hữu mỗi 2 tuần một lần để cùng nhau hàn
huyên tâm sự, để rà lại coi hôm nay còn được bao nhiêu "kẻ ở người
đi"!
Khách của Cà Phê Lính
cũng rất đa dạng.
Ngoài những người lính
gốc Sĩ Quan Trừ Bị (Liên Trường Sĩ Quan Trừ Bị QLVNCH) ra, chúng
tôi lúc nào cũng hân hoan chào đón tất cả mọi thân hữu "yêu
lính" thuộc mọi giới quân nhân của các quân trường khác kể cả giới
hành chánh hay hay dân sự nữa.
Cà Phê Lính là một sinh
hoạt chỉ có mục đích duy trì sự gắn bó đời lính giữa anh em chiến hữu với
nhau sau 2 tuần lễ vất vả với cuộc sống nơi quê người.
Và đặc biệt nhứt là khách
đến với Cà Phê Lính được mời uống cà phê hoàn toàn không phải trả
tiền!
Nhân đọc bài quán Cà phê
Bí Tất ở Bàn Cờ, chúng tôi xin được giới thiệu Cà Phê Lính ở thành phố San
Jose đến với quý vị, quý bạn và quý chiến hữu "chưa biết Cà Phê Lình"
của chúng tôi.
Trân trọng kính chào tất
cả.
Võ Văn Sĩ, người lính
già QLVNCH, khách của Cà Phê Lính San Jose.
Cheo Leo ngày xưa ấy sau một hai lần đi "huốt
"tôi có ghé qua , nhưng thật tình vì cái tên chớ chưa thấm đậm cà phê
nơi nầy , có lần vừa móc gói Capstan thì thằng bạn lên tiếng dẹp đi mầy ,
dân chơi chỉ có Pallmall và Bastos chớ không chơi Capstan , hơi quê ( tuổi trẻ
) nhưng nó đải Pallmall nên cũng vui vẻ thổi vài hơi khói chử O cho
nó tức (thằng nầy thổi không được ).
Buồn qúa 45 năm đôi khi chỉ là một thóang và buồn hơn vì không lâu
sau thằng bạn nầy "giả từ gát trọ " , khi mà tôi vẩn hứa sẽ dẩn mầy
uống cà phê quạo ở Năm Dưỡng , ở đó không ai nhìn (care ) Pallmall
đâu ! Bastos or Capstan thôi mầy . Nghe đâu Năm Dưỡng vẩn còn
đó nhưng cái " gu " thì sao không biết , hơn 40 năm có ghé bao giờ đâu
! có lẻ đừng ghé tốt hơn vì thời gian đả qua , không gian cũng phải đổi ,
cái gu ( người pha ) có còn thì cái styles (người khách ) làm sao có được . LHT
Ngày trước <?> các "tiệm nước" do người Tàu ..
khai thác., buổi sáng 5 giờ sáng là mở cửa... bán cà phê
"vợt". bánh bao .xíu mại.. hay "hủ tíu"
Sau này.. các quán cà phê "phin" ( cái nồi.. ngồi trên
cái cốc ).. thịnh hành hơn.... Ngay chổ tôi ở.. nơi đầu hẻm.. cũa bán
cà phê "vợt( Người Bắc gọi là Bí tất.. vì giống chiếc "vớ" )
Trở lại hiện tại.. quán cá phê "Cheo
Leo" khu Bàn Cờ ( gần nhà Bạn HHH ) có quán cà phê .. bí tầt...; mời
đọc... để nhớ ..hồi ..trước...
Không gian trước quán
Sài Gòn ngày xửa ngày xưa có hai mùa mưa, nắng đan xen, nhưng
bây giờ có đến ba mùa lận. Mùa mưa thì người ta trông chờ nắng ấm, mùa nắng thì
người ta hóng mưa rào. Còn mùa thứ ba là mùa chả ai thèm, không ai kêu đến, đến
rồi thì tất cả đều phải từ tránh né, xua đuổi đến bất lực vì muốn xua đi cũng
không thể xua được, nó đã ám vào từng hơi thở. Và cũng không ai biết tự bao
giờ, Sài Gòn không phải Sài Gòn “ngày xửa ngày xưa” nữa, Sài Gòn đã bị trở
thành Sài Gòn của “ngày nảy ngày nay” rồi.
Sài
Gòn của ba mùa: mùa mưa, mùa nắng, mùa kịch độc!
Không gian trong quán
Từ đó, có nghĩa là từ lúc “không biết tự bao giờ” đó. Tất cả mọi
thứ thị dân chạm vào đều có thể là chất độc, chứa chất cấm, là “đồ Trung Quốc”.
Ba chữ “đồ Trung Quốc” bây giờ cũng không còn nghĩa vụ chỉ ra nơi xuất xứ của
một món hàng nữa mà nó là một cách, một cụm từ dùng để “vạch trần”. Hầu hết
người Sài Gòn khi nói về thứ gì đó bẩn, độc, hại đáng bỏ đi hoặc cực chẳng đã
PHẢI DÙNG ÐỠ. Ði mua rau, trái cây, đồ gia dụng, đồ điện tử, thậm chí đi
ra/vào thẩm mỹ viện người ta cũng hỏi:– Phải “đồ Trung Quốc” không?Lúc quởn, đi
ăn, uống cà phê đôi khi cũng len lén lật đít chén, đít ly lên coi thử xuất xứ.
Dẫu biết chẳng để làm gì hay thay đổi được điều chi nhưng không biết từ bao giờ
người Sài Gòn “bị nhiễm” thói quen này. Thấy hàng chữ “made in China” là nổi da
gà.
(Cũng nhờ vậy) mà từ đó Sài Gòn lại hình thành xu hướng mới, xu
hướng “quay về thời xưa”. Không chỉ những người già bồi hồi ngồi nhắc hoài
niệm:
– Ðồ hồi xưa bền lắm, toàn của Pháp, Mỹ không, xài kỹ là dùng
được mấy đời!
– Mấy thứ dỏm này giờ mắc mỏ chứ hồi xưa quẳng chó nhai…
Mà
còn có cả tầng tầng, lớp lớp người trẻ tìm về những “ngày xửa ngày xưa” để tìm
hiểu, để làm sống lại những hoài niệm của người già. Từ khóa “vintage” chưa bao
giờ ngưng “hot” ở các trang mạng xã hội. Các quán cà phê, nhà hàng cũng chạy
hối hả theo phong cách này để thu hút khách, những cái “ngày xửa ngày xưa”
trong “ngày nảy ngày nay” mọc ra nhan nhản khắp mọi ngóc ngách của Sài Gòn.
Từ ngoài vào trong
Nhưng rất ít người biết, có một Sài Gòn “ngày xửa ngày xưa”
chính cống đang âm thầm sống gần 80 năm giữa những Sài Gòn “ngày nảy ngày nay”
giả cổ vài ba năm tuổi. Ðó là một nơi khó tìm ra “ba cái đồ Trung Quốc” vì từ
cây vợt lược cà phê cũng có tuổi đời cao hơn cô chủ quán.
Bạn không đọc nhầm đâu, cà phê ở quán này đặc biệt không pha
bằng phin, bằng máy hoặc tổ chức cho khách hàng nhìn thấy tận mắt một dây
chuyền rang, xay, pha chế để thu hút khách kiểu “công nghiệp hóa” như bây giờ.
Cà phê ở đây được xay ra, pha trong cái vợt và siêu đất cùng với nước đun sôi
(nước này sau khi hứng ra từ vòi đã được trữ trong lu sành ba, bốn ngày cho
lóng cặn và tinh khiết hơn, bay mùi thuốc khử trùng), sau vài lần lọc cà phê
qua mấy cái vợt để chắc lọc hết tinh túy và “cốt” thì thành phẩm được bỏ vào
siêu đất và ủ trên bếp than hồng đến khi được đưa lên tận… răng khách hàng.
Cách pha chế thủ công này rất độc đáo, phổ biến ngày xưa nhưng bây giờ ở Sài
Gòn chỉ còn 3 quán cà phê còn thực hiện. Nhưng tôi đã đi và thấy rằng, ở các
quán khác chỉ làm qua loa chứ không bài bản và “đúng quy trình” như ở đây.
Pha chế cà phê “kho”
“Con có người giới thiệu hay đọc ở đâu mà biết quán vậy? Hay coi
Youtube? Bữa có đứa sinh viên Sân khấu điện ảnh chọn quán để quay phim tài
liệu, làm bài tập luôn đó.”“Quán mình có nhiều điều đặc biệt lắm con: một là nó
xưa, có từ 1938 rồi, nhiều khách không cho sửa quán, họ bảo khi sửa xong rồi nó
hết cái xưa cũ để hoài niệm mất, để vậy luôn; hai là cafe nguyên chất, nhiều
người sành uống là ghiền lắm, cô lựa từng hạt cà phê mà con; ba là nhạc, cô lựa
nhạc kỹ lắm, toàn nhạc xưa thôi. Cuối cùng là ở đây cái gì cũng… bền: khách
ở đây toàn khách quen hàng chục năm, có gia đình mấy đời chỉ uống cà phê quán
cô không đó con, bởi ai mới tới cô nhìn biết hết. Mà chỗ cung cấp cafe cho quán
cũng 3 đời rồi….”“Cô gốc Huế đó nghen, đáng ra cô là “Công Huyền Tôn Nữ…”
mà sinh ở trong Nam nên là người trong này luôn rồi.”
Quy trình pha chế
Cô Sương, là chủ quán kiêm nhân viên phục vụ duy nhất của
quán cười phóng khoáng, nói chuyện duyên dáng với tất cả các vị khách, hầu như
ai mới vô quán cũng đều được nghe cô giới thiệu những câu tương tự như
vậy.“Trước 1975, Cheo Leo nằm gần trường Petrus Ký (nay là trường Lê Hồng
Phong), học sinh trường Chu Văn An, Kiến Thiết, cũng thường là khách của quán.
Mấy ông khách ngồi đồng ở đây ngày xưa cũng là những công chức nhà nước, cảnh
sát, sĩ quan vì nơi đây gần với ty cảnh sát cũ”.
Gần một kios cũ trong khu chợ Bàn Cờ, góc ngã tư đông đúc
lại có mấy chú xe ôm dàn xe phía trước nên rất khó để bạn tìm thấy quán “cafe
cũ xì” này. Nhưng không sao, nó quá nổi tiếng nên bạn có thể hỏi thăm, người
Sài Gòn luôn sẵn sàng trả lời, có khi còn… nắm tay dắt bạn đến trước cửa
quán.“Giờ vàng” của quán là tầm 6, 7 giờ, lúc ấy khách đông nhất. Bạn sẽ dễ
nhầm nơi đây đang… họp tổ dân phố. Cả trẻ lẫn già ngồi với nhau chung bàn,
không hề có khoảng cách vì… quán khá nhỏ và chật. Không gian quán nhỏ nên quán
chỉ có chừng bốn năm cái bàn, lại nằm trong hẻm nên xe khách phải dựng hai bên
nhà trong xóm, có hôm cô hàng xóm (của chủ quán) đứng ra bảo:
– Con cứ “dô” uống đi, cô ngó xe cho!
Khách đến cứ chỗ trống mà ngồi vào chẳng cần biết quen hay lạ,
già hay trẻ. Ðúng kiểu cà phê cóc Sài Gòn.
“Ghiền
Cheo Leo không chỉ vì vị cà phê độc đáo mà còn vì những dư vị xưa cũ ở đây thể
hiện trong từng vết đen bám trên tường, cái kệ sách do ông chủ ngày xưa đóng,
cái ghế cái bàn bạc màu cùng tháng năm, và nhất là những bản nhạc theo chủ đề
được cô chủ lựa chọn kỹ lưỡng. Ðến Cheo Leo khoái nhất là “tám” với cô chủ
quán. Hầu như chuyện gì trên trời dưới đất, trong nhà ngoài đời, chuyện xưa
chuyện nay gì cổ cũng “tiếp’ mình được hết. Có hôm trời mưa ngồi trong quán
uống cà phê, nghe nhạc chủ đề mưa rồi trò chuyện với cổ mà thấy cuộc đời trôi
nhẹ như hương cà phê vậy.” Ðây là một tâm sự của vị khách ruột trẻ tuổi
thường xuyên đến quán.
Khách nước ngoài thích thú thử pha chế cà phê “kho”
“Nói chung nghỉ làm rồi thì thay bà chị bán cho vui, duy trì
truyền thống gia đình chứ cũng không đủ đâu vô đâu hết. Ðược cái quán này quán
nhà không phải trả tiền thuê mướn gì cả. Bỏ qua vấn đề kinh tế mình bán là vì
vui”.Cô chủ quán cười đon đả, nói như vậy. Thật ra với 8000vnd cho một ly cà
phê đá, khách hàng là người “lời” nhất ở đây chứ không phải chủ quán. Vì vừa
được nghe những bản nhạc hay, những câu chuyện rất lịch sử thuộc về Sài Gòn
“ngày xửa ngày xưa”, được nói chuyện với cô chủ và học lén “bí kíp” pha cà phê
“kho” lâu đời… Cái lời nhất là, ta hiểu thế nào là “hồn Sài Gòn”.
Bà chủ dễ thương
Quán rất nổi tiếng
Nó không nằm ở những làn khói thuốc bay ra từ ly cà phê đặc
quánh, không nằm trong những vết sẹo thời gian trên cái tường vôi nứt nẻ, cái
trần nhà ám đen mùi cà phê thoang thoảng… hồn Sài Gòn nằm trong những lời nói
hòa hợp đủ giọng điệu các vùng miền, tầng lớp, tuổi tác. Từng câu đùa duyên
từng tiếng chửi thề. Hồn Sài Gòn nằm trong tim những người thương yêu và nhung
nhớ về nó, trong cái quán nhỏ Cheo Leo giữa thành phố đổi tên này.Ngoài uống
tại chỗ, quán còn thiết kế cả bao bì “take away” cho khách mang về. Cô chủ cũng
rất “cập nhật thông tin” nên luôn xin addfriend facebook những vị khách của
mình để “quảng cáo”, nhờ đó mà quán ngày càng đông khách trẻ, kể cả khách ngoại
quốc cũng biết đến nơi này như một nơi phải đến khi ghé Sài Gòn. Các tờ
báo lớn trong và ngoài nước cũng từng viết về nơi này như một “bảo tàng lịch
sử”. Cả về con người lẫn hiện vật vì cô Sương còn giữ rất nhiều thứ “ngày xửa
ngày xưa” để lại.
Tay cầm miếng giò-cháo-quẩy chấm vào ly bạc sỉu (cũng là “đặc
sản” của quán, món này cũng xuất xứ từ các quán cà phê vợt xưa, người ta cho
sữa vào ly đã trụng sôi, cho một ít cà phê vào và cuối cùng cho nước sôi lên),
miệng vừa nhâm nhi thưởng thức vị béo của sữa và bánh, mùi thơm của cà phê, tôi
cùng các “bô lão” vểnh tai nghe văng vẳng lời bài hát của cố nhạc sĩ Anh
Bằng và nhà thơ Phan Thành Tài:
“Anh còn nợ em /Chim về núi nhạn /Trời mờ mưa đêm /Trời mờ mưa
đêm”
Bỗng có một bạn trẻ “gào” lên:
“Anh còn nợ em /Nguyên nhân cá chết /Nguyên nhân cá chết /Anh
còn nợ em…”
Một bạn khác tiếp lời:
“Anh còn nợ em /Tàu bay đã rớt /Tàu bay đã rớt /Anh còn nợ em…”
Cả quán cười rần rần, hồn Sài Gòn ở đó chứ ở
đâu?
By Du Uyên G - July 11, 2016
__._,_.___
No comments:
Post a Comment