Hue-MotThoi
Ai từng ở Huế ra đi,
Thiên di vạn nẻo khó quên đường về!
Thuở còn là
một cậu học trò nhỏ tí tẹo ở “ngoẹo dàng xay” gần núi Ngự Bình, học trường tiểu
học An Cựu. Thông lệ, hằng ngày đi về cùng một con đường năm nầy qua năm khác,
thành thử thuộc lòng từng bụi cây, bờ vách, ghế đá…
Cùng bạn bè
đi sớm hơn giờ vào lớp để vui đùa với nhau. Khi thì vào cung An Định hái đào,
cây đào bên hông “cung” thật là to và cao phải dùng mẻ ngói, mẻ sành liệng cho
trái rớt xuống. Khi thì băng ngang trước chợ An Cựu để lượm trái bàng, khi thì
leo lên cây nhãn để bứt trái, hay nhảy tường hông vào trong nhà ông “hiệu trưởng”
để hái me…Tùy theo từng mùa của cây trái mà thay đổi lộ trình. Tuổi thơ với những
nghịch ngợm hồn nhiên, vui đùa mà không phải là phá phách thái quá, không bao
giờ ham chơi để trể học hoặc bỏ bê không làm bài tập ở nhà.
Có những buổi
chiều Hè, cùng bạn bè leo núi Ngự Bình để nhìn về thành phố Huế mộng mơ, với kỳ
đài “Phú Văn Lâu” cao ngất hùng vĩ, đẹp vô cùng! Sau đó cùng nhau xuống núi ghé
vào quán bánh bèo, bánh bột lọc, bánh nậm Ngự Bình để thưởng thức những món ăn
đặc trưng của xứ Huế. Ôi, không còn gì ngon và thú vị cho bằng! Rồi vào những
ngày nghỉ, hẹn nhau ra sân những thửa ruộng mới gặt xong đá banh, hai phe, một
bên ở trần, một bên mặc áo, cột “mốc” gôn là hai đống áo quần, có khi là hai
cái mũ hoặc hai cành lá cây cắm xuống đất. Trận banh của trẻ con không cần đến
ông trọng tài mặc đồ đen thổi còi, hai bên so tài tranh nhau thắng bại thật gây
cấn, có khi cải cọ tùm lum.
Thành phố
thân thương cứ âm thầm già dần với thời gian, lớp lớp rêu xanh bám dày trên bệ
thềm, trên thành quách, trên mái ngói của các cung điện, tháng năm trầm tư phơi
gan cùng tuế nguyệt. Tuổi trẻ vô tư, mộng ban sơ, mắt ngơ ngác, cửa lòng để ngỏ,
cuộc đời trước mắt như một bài thơ, êm đềm như mặt nước hồ thu không gợn sóng!
Tuổi thơ lớn lên hồn nhiên, những ngôi trường tiểu học An
Cựu, Lê Lợi, Lý Thường Kiệt…Rồi trung học Nguyễn Tri Phương, Quốc Học, Hàm
Nghi, hoặc Bồ Đề, Bình Linh, Nguyễn Du, Bán Công…loay hoay rồi cũng gặp nhau
vào cuối tuần ở sân banh, quán cà phê hay ngoài phố.
Tuổi thơ lần lần nhạt phai với thời gian dần dà đi tới, lớn
lên từ thể xác đến tri thức. Huế, như một gia đình lớn, loanh quanh xóm vắng đường
gần rồi cũng gặp nhau, cái gì cũng thân thương trìu mến!
Không ngờ
sau những tháng năm thăng trầm đó đây, rồi lưu lạc đất khách quê người lại gặp
nhau. Anh bạn từng cùng lớp trường tiểu học nhắc lại từng đứa, nhớ cả tên “cúng
cơm” hoặc biệt danh thường gọi nhau, gợi lại những hình ảnh thầy cũ trường xưa,
lòng bùi ngùi nhớ nhung!
Tuổi già, những khi trà dư tửu hậu cùng ôn kỷ
niệm như dìu nhau về lối xưa nơi thành phố quanh co thân thuộc. Quên làm sao được
những ngày Hè nóng bứt, dầm mình dưới bến sông An Cựu, hoặc những đêm Hè nóng
rát, học bài thi dưới ánh đèn đường. Những mùa thi, tìm nơi yên tĩnh để “gạo”
bài, khi thì trong Đại Nội, hoặc lên chùa Thiên Mụ, hoặc vào chùa Trà Am, bước
chân đi đâu cũng còn in dấu giày tuổi thơ, một thời yên bình phẳng lặng.
Hình ảnh
những con đường nhỏ trải đá gồ ghề giữa hai hàng chè tàu cắt xén phẳng phiu. Những
đêm trăng đạp xe đạp dưới những ngọn đèn lờ mờ quanh chợ An Cựu, qua đường Âm Hồn
những đêm mùng Một, Rằm khói hương nghi ngút để rồi ghé lại quán cơm Âm Phủ gần
sân vận động Tự Do, thưởng thức món cơm “hến” truyền thống của đất Thần Kinh.
Huế với bốn
mùa: thanh thản, bốc lửa, trầm ngâm và ủ dột!
Mùa Xuân thì thanh thản, an bình giữa phong cảnh hữu tình
đua sắc của hoa mai, hoa đào, hoa sứ. Nếu bạn ngồi trong quán cà phê “Phấn” đường
Trần Hưng Đạo nhìn ra bên ngoài, những tà áo dài phất phới trong nắng mai, e thẹn
dưới nón bài thơ che đầu mỹ nhân. Hoặc dìu nhau dạo chơi lăng tẩm các vua chúa
ngày xưa để thưởng lãm những cây cảnh lâu đời, thành cỗ rêu phong dày cát bụi
thời gian.
Mùa Hạ, bốc lửa đỏ thắm với hoa phượng rơi rụng trên khắp
nẽo đường. Tiếng ve sầu thiết tha buồn man mác trong những buổi trưa Hè oi bức,
ngọn gió Lào nóng như thiêu giữa những ngày tháng Hạ.
Mùa Thu đến với Huế qua sóng nước lăn tăn trong cảnh sen
tàn nắng nhạt. Mưa bụi nhè nhẹ rơi trên đường phố rộn người, trên những lâu đài
cổ kính của cố đô. Hoàng hôn buồn chầm chậm buông trên những thảm cỏ công viên
dọc theo hai bờ sông Hương.
Mùa Đông thì
Huế mưa dài, mưa dai, “mưa dầm thúi đất”. Sông Hương từ phẳng lặng trong vắt trở
nên cuồn cuộn mênh mông, tràn bờ lênh láng. Mưa gió lạnh lùng là một đặc thù của
mùa Đông xứ Huế. Lội nước lụt bì bõm trên những con đường nước đang lên cũng là
một cái thú vui đùa không những cho trẻ con mà cả người lớn. Những ngày dài mưa
buồn rã rich, mưa ngày, mưa đêm triền miên với gió bấc lạnh lùng!
Quanh năm
suốt tháng, những ngày cuối tuần, không hẹn hò, ai cũng tản bộ ra đường phố Trần
Hưng Đạo, Phan Bội Châu, qua cầu Gia Hội như những giờ phút thư giãn đôi chân
và để “rửa mắt”. Lui tới cũng chứng ấy con đường, chào hỏi nhau một ngày trong
tuần như để xem ai còn hiện hữu trên thành phố đã bạc màu rêu phong nầy!
Huế…Các bạn ơi, ai đã từng một thời với Huế mà không trải
qua những hình ảnh nầy, tất thảy là những hình bóng đầy ắp kỷ niệm, dù lúc vui,
lúc buồn đều là bóng mát một chặng đời để lại nhiều dấu ấn, khi đã mất đi rồi,
mới thấy tiếc nuối vọng về. Dẫu sao cũng là những con người từng lớn lên từ Huế,
đã có cái may mắn được trầm mình tận hưởng tuổi hoa niên nơi cố đô văn vật với
những điều kiện lịch sử và thiên nhiên phong phú một thời!
Huế đẹp,
Huế thơ! Buổi sáng đầu Hè thức dậy đã nhìn thấy thành phố Huế tràn ngập đầy
sương. Sương mù trôi mênh mang trong lòng thành phố đẹp đến lạ lùng!
Những con
đường Huế với những hàng cây đã tạo cho thành phố nầy đầy chất thơ và lãng mạng.
Gần như Huế đã không để cho một con đường nào vắng bóng cây, và cây xanh trên
đường phố Huế đã thực sự thành nét đẹp riêng của nó. Rất nhiều cây xanh cứ vươn
cao, chụm vào nhau thành một vòng cung che mát cho khách bộ hành.
Thi ca và âm nhạc thường nhắc đến Huế với những con đường
phượng bay. Hoa phượng thì gần như bất cứ thành phố nào cũng có. Nhưng ở Huế,
hoa phượng trồng trên đường phố lại là loài hoa phượng đỏ như xác pháo, và thường
nở vào tháng Chạp âm lịch năm trước, và kéo dài cho đến hết thang Tư âm lịch
năm sau.
Có lẽ mọi
người thường nhắc đến Huế với các đền đài thành quách, những di tích gắn liền với
một thời hoàng kim của các vương triều. Nhưng cũng có một điều thú vị đối với
du khách mỗi lần đến đây, đó chính là những món ăn thuần túy của đất Thần kinh
cỗ kính. Nào là bánh bèo, bánh ít, bánh bột lọc, bánh nậm v.v…Ngoài ra, còn có
món bún bò giò heo, bún thịt nướng, cơm hến thì không chê vào đâu được. Còn món
chè thì quá tuyệt vời! Nào là chè ngô, chè khoai tía, chè đậu xanh đánh v.v…ăn
no cành bụng rồi, mà miệng vẫn còn muốn ăn thêm nữa!...
Huế là vậy
đó, những xe qua phố Huế không vội vàng, âm hưởng Huế nhỏ nhẹ làm mềm lòng người!
Qua Huế với sương đẩm buổi sáng mùa Xuân, với nắng phai nhạt buổi chiều tà mùa
Hạ, với cây cao vàng lá úa đợi mùa Thu sang, mà thương mà nhớ!
Quê hương
và tuổi thơ là những cái gì thiêng liêng gắn bó liền với một đời người. “Người
ta có thể vì một lý do nào đó phải rời xa quê hương, còn trái tim và quê hương
thì không bao giờ rời xa nhau!”. Tôi rất tâm đắc với ý tưởng nầy của một nhà
văn nào đó!
Huế có
muôn vàn lý thú trong kỷ niệm cuộc đời. Huế là nơi giữ gìn được nhiều nhất những
di tích văn minh nghệ thuật, truyền thống văn hóa dân tộc và nhân loại qua nhiều
thời đại. Hồi tưởng về Huế thấy lòng thấm thía da diết đến chừng nào. Hồi tưởng
về Huế để thấy quê hương mình, một quê hương đầy mộng mơ và đẹp như một bức
tranh thủy mạc. Ai cũng có một ký ức tuổi thơ để vọng về, để hoài cảm nỗi nhớ
niềm thương ! Tôi đã trải qua thời thơ ấu và trưởng thành với vùng đất trời có
“con sông Hương không rộng mà dài” của Huế đẹp như một bài thơ, đầy mộng mơ như
những đàn chim bay chập chờn cạnh vòm mây giữa khung trời nguyệt bạc.
Huế thân
thương, tôi vẫn giữ mãi hình ảnh chú học trò của năm tháng xa xưa, nó đã níu
kéo, nhắc nhở tôi qua ký ức…không bao giờ phai mờ, dù đang ở tận chân trời góc
bể nào! Ai đã từng từ Huế mà ra, làm gì không rung cảm mỗi khi nhắc về ngày
tháng cũ, thành phố xưa.
Huế thân
thương của tôi ơi, Huế của một thời. Huế của tuổi đời mới lớn, rồi xa Huế, nhớ
Huế vô cùng! Huế, ở thì buồn, đi thì nhớ! Nhớ lắm, nhớ đáo để, và nhớ thật da
diết !
Tôn Thất Đàn
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
No comments:
Post a Comment