THẾ NÀO
LÀ MỘT PHẬT TỬ?
Toàn Không
Phật tử là con Phật, người Phật tử tôn
kính Đức Phật làm đạo Sư của mình. Có hai loại Phật tử: Phật tử xuất gia và Phật
tử tại gia. Phật tử xuất gia xa rời gia đình, sống không gia đình, ở trong chùa
am, tịnh thất v.v… Phật tử xuất gia được thể hiện bề ngoài là cạo râu tóc, mặc
quần áo của người tu để học hỏi Phật pháp, tu hành và dẫn dắt chúng sinh trên đường
học hỏi và tìm kiếm chân lý. Phật tử tại gia là: những người sống tại nhà, công
nhận Phật giáo là Tôn giáo của mình; trong bài này chúng ta chỉ bàn về loại Phật
tử tại gia, và người như thế nào được gọi là một Phật tử tại gia?
Tuy nói là Phật
tử tại gia, nhưng nếu phân tích ra, chúng ta thấy có nhiều loại: Có người cả đời
chẳng bao giờ tới chùa, có người chỉ tới chùa khi có lễ Cầu Siêu cho bạn thân
hay bà con chết. Có người lâu lắm mới tới chùa một lần, có người chỉ tới chùa
trong các dịp lễ lớn như lễ Phật Đản, lễ Vu Lan. Lại có người tới chùa hàng
tháng hoặc hàng tuần v.v...
Đạo Phật không
câu chấp về sự có mặt tại chùa của người Phật tử tại gia, Đạo Phật thể hiện sự
tự do bằng hai chữ “tùy tâm”, tùy hoàn cảnh, tùy duyên của mỗi người, không có
sự gò bó bắt buộc; người Phật tử có quyền đến chùa mà mình ưa, nghĩa là có thể
tùy hỉ tới bất cứ chùa nào không kể xa gần. Đứng về phương diện tổ chức, chúng
ta thấy Phật giáo qúa lỏng lẻo, ai tới chùa nhiều thì tốt, còn ai không tới
chùa cũng được, không có chuyện nhắc nhở bằng cách này hay cách khác v.v…
Cũng vì những lẽ
đó, mà trình độ hiểu biết giáo lý về Phật giáo của người Phật tử rất thiếu sót
và không đồng đều, không thể nào so sánh sự hiểu biết của người Phật tử nói
chung về triết thuyết Phật giáo với sự hiểu biết của tín đồ Tôn giáo khác về
giáo điều Tôn giáo của họ được. Nghĩa là người Phật tử không hiểu biết nhiều về
Tôn giáo của mình trong khi tín đồ Tôn giáo khác họ hiểu giáo điều Tôn giáo của
họ rất tường tận; tuy nhiên, cũng có một số Phật tử nghiên cứu thâm sâu giáo
thuyết Phật giáo của mình chứ chẳng phải tất cả mọi Phật tử đều có trình độ yếu
kém về Phật pháp.
Sở dĩ các Tôn
giáo khác họ đào tạo được tín đồ của họ là vì tổ chức chặt chẽ, hàng tuần đều
phải có mặt tại cơ sở Tôn giáo của họ; nếu người nào quên, được nhắc nhở bằng
nhiều cách khác nhau, nhất là các thế hệ trẻ lại càng được để ý chăm sóc kỹ lưỡng.
Về Kinh sách,
các đạo khác thường chỉ có một hai quyển Kinh chính và một số sách giải thích
Kinh nên tương đối không phức tạp, người học dễ ghi nhớ; trong khi Phật giáo có
12 bộ Kinh, Luật, Luận và biết bao nhiêu sách, lại cao siêu khó hiểu, nhất là
phần lớn các Kinh được dịch từ chữ Hán sang chữ quốc ngữ. Lại chữ quốc ngữ, nhiều
khi không có những từ ngữ tương tự thích hợp, không có đủ chữ để diễn tả ý Kinh
nên dịch giả phải dùng chữ Hán Việt; người Phật tử phần lớn không được học chữ
Nho, Hán tự, khi đọc Kinh sách gặp các chữ ấy không hiểu, lúng túng, phát nhức
đầu, chán nản, nhiều người bỏ luôn không đọc nữa.
Tại các chùa,
thường ban đầu chùa nào cũng có thuyết giảng giáo lý mỗi tuần, mới đầu cũng có
nhiều người tới nghe; nhưng vì bận công ăn việc làm nên khi đến khi không,
thành ra sự hiểu biết chỉ lõm bõm một vài vấn đề. Sau một thời gian, số Phật tử
đến nghe giảng càng ngày càng thưa dần, nên cuối cùng ngưng luôn, chỉ còn có
thuyết giảng trong các dịp có đại lễ mà thôi, nên kết qủa chẳng được là bao.
Như trên đã
nói, Kinh sách của Phật giáo rất nhiều so với các Tôn giáo khác, người nghiên cứu
nhiều hết lời ca ngợi, ngay cả những người không theo đạo Phật nhưng có nghiên
cứu tìm hiểu Kinh sách của đạo Phật một cách khách quan đều khen ngợi đạo Phật
là đạo trí tuệ. Như một số các nhà trí thức, khoa học, Bác học Tây phương đã từng
ca tụng đạo Phật mà ai cũng đã biết; vậy mà nhiều người Phật tử chỉ hiểu Tôn
giáo của mình một cách đại khái, có khi nói những điều ngược lại đường lối của
đạo Phật mà chẳng biết chẳng hay.
Chúng ta thấy
rõ ràng rằng một số người Phật tử không hiểu nhiều về đạo của mình, nên cần tự
chấn chỉnh bằng cách tìm đọc Kinh sách; hoặc năng tới chùa, xin được nghe giảng
giáo lý để trám cái lỗ trống thiếu hiểu biết Giáo lý của Phật từ bao lâu nay.
Đến đây, chúng
ta thử phân tích thế nào mới là một Phật tử, đúng ra, chỉ gọi là Phật tử khi
nào đã quy y Tam Bảo. Vậy những ai từ hồi còn nhỏ đến giờ chưa hề quy y, mà tưởng
rằng không cần quy y vẫn đương nhiên là Phật tử, nên đến một chùa nào mà mình
thấy rằng vị Thầy ở chùa ấy có đầy đủ đức hạnh để xin quy y Tam Bảo; chúng ta
phân tích xem thế nào là quy y Tam Bảo?
I). QUY Y
TAM BẢO
Thế giới này, con người sống trong
dục vọng mê mờ, nước mắt con người trong khổ đau nhiều hơn nước biển cả; chúng
ta muốn thoát khỏi chỗ bùn nhơ, nhưng chúng ta không thể tự thấy được con đường
sáng sủa để thoát khỏi; vậy ai là người có đủ phương pháp thần diệu và lòng vị
tha để chỉ đường cho chúng ta đi? Đấng cao cả từ bi có đầy đủ năng lực ấy là Đức
Phật Thích Ca Mâu Ni. Chỉ có giáo pháp của Ngài mới cứu được con người ra khỏi
vô thường đau khổ mà thôi; vậy còn ngần ngại gì mà chẳng chịu quy y Tam Bảo?
1). QUY Y
LÀ GÌ?
Quy có
nghĩa là trở về, y có nghĩa là nương tựa, được che chở, ví như người con
bỏ nhà đi hoang, bây giờ trở về nương tựa cha mẹ để được che chở, quy y là trở
về nương tựa, còn có nghĩa là phục tùng kính vâng.
2). TAM BẢO
LÀ GÌ?
Tam Bảo là ba
ngôi báu Phật, Pháp, Tăng, vàng bạc châu báu dù qúy giá cũng không thể cứu con
người khỏi khổ của sống già bệnh chết; còn Phật Pháp Tăng có đủ năng lực dẫn dắt
con người ra khỏi sinh tử luân hồi, bởi vậy mới nói Phật Pháp Tăng là Tam Bảo,
ba ngôi qúy báu là vậy.
1. PHẬT
LÀ GÌ? Phật do chữ Phạn “Buddha” phiên âm ra, có
người gọi là Bụt, là Giác giả, nghĩa là bậc sáng suốt hoàn toàn giác ngộ. Phật
là người thấu suốt tất cả hai phần “Tính” (Tánh, thể tánh) và “Tướng”(dung mạo,
hình dạng) của hết thảy vạn vật trong vũ trụ.
2. PHÁP
LÀ GÌ? Do chữ Phạn “Darma” dịch ra, là phương pháp
đối xử, cách tu hành mà Đức Phật đã nói ra để diệt trừ mê muội, khổ đau, và chứng
qủa giải thoát khỏi sinh tử luân hồi. Ba tạng Kinh điển “Luật, Kinh, Luận”
của Phật giáo gọi chung là Pháp.
3. TĂNG
LÀ GÌ? - Tăng hay Tăng già do chữ Phạn “Sanga” phiên âm ra, là hòa hợp
chúng, một đoàn thể tu hành từ bốn người trở lên sống chung hòa thuận cùng giữ giới
luật của Phật để tu hành và hướng dẫn chúng sinh trên đường học đạo.
3). TẠI
SAO LẠI QUY Y?
Posted by: Tien Do
THẾ
NÀO
LÀ MỘT PHẬT TỬ?
Toàn Không
(Tiếp theo)
II). NGŨ GIỚI.
Ngũ Giới
là năm giới, năm điều ngăn cấm, phải giữ của người Phật tử tại gia; sở dĩ Đức
Phật đặt ra năm giới, vì Ngài mong muốn cho người Phật tử tại gia hưởng được qủa
báo tốt đẹp. Người Phật tử không thể chỉ thọ Tam Quy mà không trì Ngũ Giới, người
quy y là đã bước một nấc thang đầu tiên, nếu không giữ giới có nghĩa là dừng lại
tại đó, không tiến bước tới nữa. Năm giới này để được tái sinh lại cõi người, để
tiến bước trên đường giải thoát, và còn đem lại trật tự, an vui, hòa bình cho
gia đình, xã hội.
Người Phật tử tại gia đã quy y, giữ từ một tới năm giới sau đây:
1- Không sát sinh, 2-
Không trộm cướp, 3- Không tà dâm, 4- Không nói dối, 5- Không uống rượu.
Đức Phật không bắt buộc người Phật tử phải tuân theo triệt để, cũng không hăm dọa
nếu không tuân theo phải bị chịu hình phạt, có giữ giới hay không là tùy thuộc mỗi
người tự liệu lấy; Đạo Phật khác với các Tôn Giáo khác một phần là ở điểm này.
Năm giới là năm thành trì ngăn chặn cho chúng ta đừng đi vào đường ác, là năm
hàng rào cản cho chúng ta khỏi rơi vào vực sâu tội lỗi.
Để hiểu
rõ tường tận: chúng ta lần lượt phân tích từng giới một.
1). KHÔNG
SÁT SINH:
Không sát sinh bao gồm không giết hại từ con người đến súc vật lớn như voi, ngựa,
trâu, bò v.v…, cho đến các loài nhỏ bé như côn trùng, sâu bọ, kiến v.v… Không
những không giết hại mà còn không làm tổn thương đau đớn con người và các loài,
người Phật tử cũng không bảo người khác, bày mưu kế cho người khác làm các việc
hành hạ, giết hại chúng sinh các loài; khi thấy người khác đánh đập, sát hại
con người và súc vật, sinh lòng thương xót và khuyên can ngăn cản.
Sự giữ giới không sát sinh nhằm mục đích bảo vệ công bằng, mọi chúng sinh đều
muốn sống sợ chết, mọi chúng sinh đều có Phật tính như nhau. Giữ giới sát sinh
là nuôi dưỡng lòng từ bi, người có lòng nhân không nỡ sát hại người hay vật. Giữ
giới sát sinh tránh được nhân qủa báo ứng, vì nợ máu sẽ phải trả bằng máu không
ở kiếp này thì ở kiếp sau, như vậy nghiệp oán xoay vần không có ngày chấm dứt.
Từ trước đến nay, loài người đã giết hại rất nhiều bằng đủ thứ phương tiện như
làm lưới, câu v.v… bắt cá dưới nước; làm bẫy, cung tên, súng đạn giết loài cầm
thú trên không, dưới đất, và nhất là dùng đủ thứ mưu mẹo để giết hại con người.
LỢI ÍCH CỦA
KHÔNG SÁT SINH:
- Bố thí đức không sợ hãi
đối với mọi chúng sinh.
- Khởi tâm từ bi đối với
chúng sinh.
- Dứt được tính nóng nảy
giận dữ, oán kết tự trừ.
- Thân thường ít bệnh tật,
lại được sống lâu dài.
- Thường được hàng Quỷ Thần
bí mật bảo vệ.
- Khi ngủ thường không có
ác mộng.
- Không đọa đường ác vì
tránh được nghiệp dữ.
Người giữ giới sát sinh luôn luôn có tâm an ổn, nét mặt hiền hòa. Nếu mọi người
trên thế giới đều không sát sinh, thế giới không còn chiến tranh giết hại nữa.
2). KHÔNG
TRỘM CƯỚP:
Không trộm cướp có nghĩa là không cho không lấy, từ nhà cửa, ruộng vườn, của cải,
tiền bạc cho đến các vật tư hữu nhỏ bé. Cũng gọi là trộm cướp, khi lấy của tư hay
của công, của công ty hay của nhà nước; khi cưỡng ép người ta bằng vũ lực hay
quyền hành; khi dùng những thủ đoạn lừa gạt, mưu mẹo v.v… để đoạt chiếm sở hữu,
tiền bạc như quịt nợ, giật hụi, đầu cơ tích trữ, cân non đong thiếu, trốn khai
lậu thuế, v.v… cũng như trộm cướp không khác. Tóm lại tất cả các việc gian tham,
lấy của bất chính đều là trộm cướp, người Phật tử không được bày mưu kế cho người
khác trộm cướp; khi thấy người khác làm các việc trộm cướp, phải khuyên bảo can
gián.
Giữ giới không trộm cướp là: giữ được sự công bằng bình đẳng giữa người với người,
mỗi người đều có quyền sở hữu riêng tư, xã hội không công bằng khó tồn tại lâu dài
được. Không trộm cướp còn thể hiện lòng từ bi, vì một người phải cực khổ để làm
ra tiền nuôi thân, gia đình, và dành dụm phòng khi đau yếu hoặc tuổi già; nếu bị
mất sẽ đau khổ vô cùng, tuyệt vọng có khi đi đến tự tử.
Chúng ta nhiều khi cũng buồn khổ vì mất của, xét người khác cũng vậy; chúng ta
không muốn ai trộm cướp của mình, không nên trộm cướp của người, đó là lẽ công
bằng; người trộm cướp, cho dù có thoát khỏi lưới pháp luật, nhưng lương tâm lúc
nào cũng lo sợ, và nhân qủa nghiệp báo ở kiếp sau
không thể tránh khỏi.
LỢI ÍCH CỦA
KHÔNG TRỘM CƯỚP:
Có những lợi
ích:
- Tiền của có hoài, giặc,
nước, lửa và con phá không làm tan mất hết được.
- Nhiều người yêu mến,
khen ngợi, tiếng lành đồn xa.
- Không bị lừa gạt,
không lo tổn hại, ở chỗ đông người không sợ.
- Thường sẵn lòng bố
thí, khi qua đời được sinh lên cõi trời.
- Người không gian
tham, đời này sống yên ổn, đi đâu cũng có người tin cậy, nếu sinh làm người, được
phúc báo giàu sang.
Về xã hội:
nếu mọi người đều không gian tham trộm cướp, nhà không cần đóng cửa then cài nữa.
3). KHÔNG
TÀ DÂM:
Không tà dâm là không dụ dỗ hay dùng thủ đoạn để cướp vợ người khác, không ép
buộc người khác phải thỏa mãn tình dục với mình, không hãm hiếp đàn bà, con
gái. Người Phật tử không được xui bảo, bày mưu cho người khác làm việc tà dâm,
cũng không vui, mà còn phải khuyên can, lên án khi thấy người làm điều tà dâm;
mặc dù Phật chỉ cấm tà dâm, nhưng giữa vợ chồng cũng phải giữ lẽ, điều độ, biết
tiết dục, để cho thân được khỏe, tâm được trong sạch nhẹ nhàng.
LỢI
ÍCH CỦA KHÔNG TÀ DÂM:
Giữ giới
không tà dâm có lợi ích:
- Mọi căn điều hòa, sức
khỏe thuận lợi.
- Xa lià mọi phiền toái,
bậc trí khen ngợi.
- Vợ chồng con cái không
ai xâm phạm.
Không tà dâm để bảo vệ sự công bình, bảo vệ hạnh phúc cho gia đình mình và gia
đình người; không tà dâm còn tránh được oán thù và qủa báo xấu, vì không có sự
oán thù nào mãnh liệt cho bằng sự oán thù do lừa dối tình hay phụ tình gây ra.
Nếu mọi người đều giữ giới không tà dâm, gia đình được đầm ấm, xã hội có luân thường
đạo lý, không có những sự thù hằn chết chóc vì tà dâm nữa; người tu phải trừ cả
dâm dục trong tư tưởng mới mong chứng qủa được.
4). KHÔNG
NÓI DỐI:
(Còn tiếp)
__._,_.___
(Còn tiếp)
__._,_.___
No comments:
Post a Comment